Robotisering logistiek betekent dat robots taken in magazijnen en distributiecentra uitvoeren die eerst door mensen gedaan werden. Dit gebeurt met speciale machines die automatisch hun werk kunnen doen. Voorbeelden hiervan zijn robots die goederen vervoeren, sorteren of verpakken.
Logistieke automatisering is een bredere term. Dit betekent dat logistieke processen automatisch worden aangestuurd, bijvoorbeeld door software. Robotisering is dus een vorm van logistieke automatisering, maar logistieke automatisering kan ook gebeuren zonder robots. Bijvoorbeeld software die automatisch voorraad beheert en bestellingen verwerkt.
In magazijnen en distributiecentra nemen robots vooral eenvoudige en herhalende taken over. Denk hierbij aan:
- Vervoeren van goederen door magazijnen (bijvoorbeeld AGV’s of zelfrijdende heftrucks).
- Orderpicking (producten verzamelen en klaarzetten).
- Goederen sorteren en verpakken.
In dit artikel lees je precies hoe robotisering en automatisering werken in de logistiek. Je ontdekt welke voordelen en uitdagingen er zijn en welke robots geschikt zijn voor jouw bedrijf. Ook krijg je een duidelijk stappenplan om zelf met robotisering aan de slag te gaan en lees je over de kosten en gevolgen voor medewerkers.
Gebruik deze inhoudsopgave als je direct naar het gedeelte wilt springen waarin je geïnteresseerd bent:
- Belangrijkste voordelen van robotisering voor logistieke bedrijven
- Uitdagingen en valkuilen bij logistieke automatisering
- Welke robots worden gebruikt in de logistiek
- Kosten en terugverdientijd van logistieke automatisering
Belangrijkste voordelen van robotisering voor logistieke bedrijven
Robotisering brengt duidelijke voordelen mee voor logistieke bedrijven in Nederland. Hieronder zetten we de belangrijkste voordelen voor je op een rij:
Hogere efficiëntie en productiviteit
Robots kunnen eenvoudig taken overnemen die repetitief en tijdrovend zijn, zoals orderpicking, transport en verpakken. Robots werken dag en nacht op dezelfde snelheid, zonder pauze. Dit betekent dat processen sneller en efficiënter verlopen. Dit is vooral belangrijk nu het aantal online bestellingen snel toeneemt. Door de groeiende e-commerce verwachten klanten steeds snellere leveringen, bijvoorbeeld same-day delivery. Robots maken het mogelijk om aan deze hogere verwachtingen te voldoen zonder extra druk op het personeel.
Minder fouten, hogere kwaliteit
Robots maken bijna geen fouten. Ze doen altijd exact hetzelfde op precies dezelfde manier. Dit vermindert het aantal fouten aanzienlijk en verhoogt de kwaliteit van het werk. Minder fouten zorgen ook voor lagere kosten, omdat je minder tijd kwijt bent aan het herstellen van problemen of verwerken van retouren.
Kostenbesparing
Hoewel robotisering een investering vraagt, leidt het op langere termijn tot lagere kosten. Robots verminderen arbeidskosten en voorkomen dure fouten. Uit onderzoek van Descartes Systems Group blijkt dat 54% van logistieke bedrijven in Nederland robotisering en automatisering inzet om personeelstekorten op te vangen en kosten te beheersen.
Beter omgaan met personeelstekort
De logistieke sector kampt al jaren met een groot tekort aan geschikt personeel. Uit onderzoek van STL (2023) blijkt dat maar liefst 42% van logistieke bedrijven in Nederland problemen heeft om voldoende medewerkers te vinden. Robots zijn een oplossing omdat ze werk uitvoeren waarvoor minder mensen beschikbaar zijn. Medewerkers kunnen zich hierdoor richten op taken waar hun inzet waardevoller is.
Meer flexibiliteit
Robots kunnen snel en makkelijk schakelen tussen verschillende taken. Bijvoorbeeld eerst producten sorteren en daarna direct orders verzamelen. Dit biedt logistieke bedrijven de flexibiliteit die nodig is om snel in te spelen op veranderende vraag, piekmomenten of onverwachte situaties.
Verbeterde ergonomie en arbeidsomstandigheden
Veel logistieke taken zijn fysiek zwaar en leiden tot gezondheidsklachten bij medewerkers. Robots nemen juist deze belastende taken over, waardoor medewerkers minder snel klachten krijgen en beter inzetbaar blijven voor andere taken. Dit verbetert de werkomstandigheden aanzienlijk.
Groei van robotgebruik bevestigt de voordelen
De voordelen van robotisering worden in de praktijk bevestigd door cijfers van het CBS. In 2022 gebruikten 685 bedrijven in Nederland robots in hun processen, en deze bedrijven zagen daarna gemiddeld een werkgelegenheidsgroei van 3,6%. Robotisering helpt dus niet alleen met praktische voordelen, maar versterkt ook de concurrentiekracht en groei van bedrijven.
Uitdagingen en valkuilen bij logistieke automatisering
Hoewel robotisering veel voordelen biedt, zijn er ook uitdagingen waar bedrijven rekening mee moeten houden. Hieronder bespreken we de belangrijkste obstakels en geven we praktische tips om ze aan te pakken.
Hoge investeringskosten
Robotisering en automatisering vragen vaak om een flinke investering. Niet alleen in robots zelf, maar ook in software, sensoren en aanpassingen aan bestaande gebouwen of magazijnen. Deze kosten kunnen vooral voor kleinere bedrijven hoog uitvallen.
Tip: Begin klein en voer eerst een pilotproject uit. Zo krijg je een beter beeld van wat robotisering echt oplevert, voordat je grotere investeringen doet. Daarnaast zijn er in Nederland subsidieprogramma's beschikbaar, zoals de WBSO en MIT-regeling, waarmee je de kosten kunt verlagen.
Integratie met bestaande systemen
Veel logistieke bedrijven werken al met systemen voor voorraadbeheer, orderverwerking en planning. Nieuwe robots en automatiseringsoplossingen moeten goed aansluiten op deze bestaande systemen. Dit kan ingewikkeld zijn en problemen veroorzaken als systemen niet goed communiceren.
Tip: Werk samen met gespecialiseerde kennispartners die ervaring hebben met systeemintegratie. Zo voorkom je technische problemen en verloopt de overgang soepeler. Begin bij voorkeur met systemen die eenvoudig te integreren zijn, zodat je geleidelijk kunt uitbreiden.
Verandermanagement
Robotisering betekent dat werkwijzen veranderen. Niet alle medewerkers reageren positief op zulke veranderingen. Angst voor onbekende technologie of weerstand tegen het veranderen van vertrouwde werkwijzen komt vaak voor.
Tip: Betrek medewerkers vanaf het begin bij het project. Leg duidelijk uit waarom robotisering nodig is, hoe het hen helpt en wat er verandert. Bied goede trainingen aan en geef mensen tijd om aan nieuwe werkwijzen te wennen. Zo creëer je meer begrip en draagvlak.
Skills gap (vaardigheidskloof)
Robots vragen andere vaardigheden van medewerkers. Traditionele logistieke functies veranderen vaak in functies waarin technologische kennis en probleemoplossend vermogen belangrijk zijn. Veel bedrijven merken dat er te weinig medewerkers zijn die deze vaardigheden hebben.
Tip: Investeer op tijd in trainingen en opleidingen voor je personeel. Denk aan cursussen voor robotbediening, technisch onderhoud of data-analyse. Samenwerking met opleidingsinstituten en kennispartners kan hierbij helpen. Zo zorg je ervoor dat je medewerkers klaar zijn voor nieuwe taken.
Technische storingen
Hoewel robots betrouwbaar zijn, kunnen technische storingen of problemen in de automatiseringssoftware toch voorkomen. Als een robot stilvalt, kan dat direct invloed hebben op het hele logistieke proces.
Tip: Maak duidelijke afspraken met leveranciers over onderhoud en reparatie. Zorg ook voor interne kennis zodat kleinere storingen snel opgelost kunnen worden. Daarnaast helpt het om processen niet meteen volledig afhankelijk te maken van robots, maar altijd een back-up plan te hebben.
Banenverlies en de menselijke factor
Een veelgehoorde zorg bij robotisering is banenverlies. In de praktijk verdwijnen er vaak niet direct banen, maar veranderen ze. Simpele, repetitieve taken verdwijnen en er ontstaan juist nieuwe functies die beter aansluiten bij de vaardigheden van mensen.
Tip: Leg de nadruk op het feit dat banen veranderen, niet verdwijnen. Bereid medewerkers voor op nieuwe functies en geef ze duidelijkheid over hun toekomst binnen het bedrijf. Door het personeel hierin goed te begeleiden, voorkom je onrust en creëer je betere arbeidsomstandigheden.
Welke robots worden gebruikt in de logistiek
Er bestaan verschillende soorten robots die bedrijven helpen hun logistieke processen efficiënter en eenvoudiger te maken. Elke robot heeft zijn eigen specifieke taken en voordelen. Hieronder vind je een overzicht van de belangrijkste robottypes:
- AGV’s (Automated Guided Vehicles). AGV’s zijn voertuigen die automatisch goederen verplaatsen via vaste routes. Ze zorgen voor constante goederenstromen in het magazijn zonder menselijke hulp.
- AMR’s (Autonomous Mobile Robots). AMR’s bewegen zelfstandig door het magazijn en vermijden obstakels. Dit maakt ze zeer geschikt voor dynamische omgevingen, zoals het verzamelen van orders.
- Cobots (collaboratieve robots). Cobots werken veilig samen met mensen. Ze ondersteunen bij zwaar en herhalend werk, waardoor medewerkers minder snel vermoeid raken en gezonder blijven.
- Sorteermachines. Deze robots sorteren automatisch pakketten en producten op basis van grootte, gewicht of bestemming. Dit versnelt het verzendproces en vermindert fouten.
- Orderpickrobots. Orderpickrobots verzamelen zelfstandig producten uit het magazijn. Ze verhogen zowel de snelheid als de nauwkeurigheid bij het klaarmaken van bestellingen.
- Drones. Drones voeren snel en efficiënt voorraadcontroles uit, vooral op moeilijk bereikbare plekken. Ze maken het voorraadbeheer makkelijker en nauwkeuriger.
Robotisering werkt vooral goed wanneer je duidelijk weet welke processen je wilt verbeteren. Bedenk daarom eerst goed welke logistieke taken in jouw bedrijf het meest profiteren van automatisering. Zo kies je precies de robotoplossing die het beste past bij jouw situatie en zorg je voor een efficiënte inzet van technologie.
Kosten en terugverdientijd van logistieke automatisering
Bij het overwegen van robotisering in de logistiek is het belangrijk om inzicht te krijgen in de kosten en de verwachte terugverdientijd. Hieronder worden de belangrijkste kostenposten en gemiddelde terugverdientijden besproken.
- Aanschafkosten. De initiële investering in robots en bijbehorende systemen. Afhankelijk van het type robot en de complexiteit van de toepassing kunnen deze kosten variëren.
- Implementatiekosten. Kosten voor de integratie van robots in bestaande processen, waaronder aanpassingen aan infrastructuur en software.
- Onderhoudskosten. Regelmatig onderhoud is essentieel om de betrouwbaarheid van robots te waarborgen. Dit omvat zowel preventief onderhoud als eventuele reparaties.
- Trainingskosten. Medewerkers moeten worden opgeleid om met de nieuwe systemen te werken. Dit kan variëren van korte instructies tot uitgebreide trainingen, afhankelijk van de complexiteit van de systemen.
De terugverdientijd van logistieke automatisering hangt af van verschillende factoren, waaronder de omvang van de investering, de besparingen op arbeidskosten en de efficiëntiewinst. Voor veel robotinstallaties ligt de terugverdientijd tussen de 2 en 4 jaar.
Bij het plannen van automatisering is het belangrijk om niet alleen naar de initiële kosten te kijken, maar ook naar de langetermijnvoordelen. Besparingen op arbeidskosten, verhoogde productiviteit en verbeterde nauwkeurigheid kunnen op termijn de investering rechtvaardigen. Het is aan te raden om een gedetailleerde kosten-batenanalyse uit te voeren en eventueel gebruik te maken van beschikbare ROI-tools om een realistisch beeld te krijgen van de financiële impact.
Gratis advies over de implementatie van gerobotiseerde en geautomatiseerde logistiek
Wil je weten wat robotisering concreet kan betekenen voor jouw magazijn of distributiecentrum? Dan is persoonlijk advies de beste stap. Elk bedrijf heeft andere processen, volumes en doelen. Daarom kijken we graag met je mee naar wat er in jouw situatie mogelijk en haalbaar is.
Mitsubishi Logisnext helpt bedrijven in Nederland al jarenlang bij het verbeteren van hun logistieke processen. Met kennis van automatisering, ervaring met AGV’s en geautomatiseerde heftrucks, en een praktische aanpak zorgen we dat technologie echt iets toevoegt aan je bedrijfsvoering.
Wil je weten wat voor jouw bedrijf werkt? Neem gerust contact met ons op.
